Mediation en Herstel
Het strafrecht doet in dat geval een stap terug om te bekijken of partijen het onderling eens kunnen worden. Niet alleen de slachtoffer is in beeld, ook de dader. Strafrechtmediation vindt plaats op ieder gewenst moment in het proces.
Wat is strafrechtmediation?
Mediation is een rechtstreeks gesprek tussen slachtoffer en dader over herstel van de emotionele gevolgen dan wel materiële schade die is ontstaan. Tijdens zo’n mediation wordt het strafproces tijdelijk stilgelegd. Mediation in strafzaken heeft voordelen voor slachtoffers én daders.
Na aangifte van een strafbare gedraging kan mediation helpen bij het herstellen van de aangerichte schade. Doordat daders en slachtoffers onder begeleiding van een onafhankelijke derde in een besloten en rustige setting met elkaar praten, zijn emotioneel herstel, persoonlijke vergoeding van schade en zelfs gedragsveranderingen mogelijk.
Ook vrienden en familieleden van slachtoffers en daders gaan zich beter voelen wanneer ze aan deze vorm van mediation deelnemen. Het gevoel van veiligheid van indirect betrokkenen, zoals omstanders of buurtbewoners, wordt er eveneens door vergroot.
De theorie en de methodiek van mediation in strafzaken zijn ontwikkeld als onderdeel van een brede internationale beweging: restorative justice of herstelrecht. Mediation in strafzaken is een toepassingsvorm van herstelrecht die we in Nederland nog niet op grote schaal kennen.
Een bemiddelingsproces
Mediation in een strafzaak is een bemiddelingsproces dat na aangifte of tijdens een lopende strafzaak in gang wordt gezet. Op enig moment verwijst een justitiële professional dan door naar mediation. Bijvoorbeeld de politie, een functionaris bij het OM of de rechter. Het slachtoffer of de dader kan het verzoek ook zelf doen.
Het strafproces of het vooronderzoek wordt op dat moment wordt stilgelegd, zodat de resultaten van de mediation meewegen in het vervolg van het strafproces. De term ‘mediation’ verwijst naar de (gejuridiseerde) context waarin de mediations in strafzaken plaatsvinden; namelijk in het kader van een potentieel in te stellen of lopend strafrechtelijk onderzoek/vervolging.
Als een strafzaak eenmaal is begonnen, houdt hij niet vanzelf op. Er zijn dus spelregels nodig over hoe het strafrechtssysteem en ‘mediation’ samen kunnen werken. Voor meer informatie kijk ook op www.mediationinstrafzaken.nl.
Bureau Mayet – Betrokken in pilot Rechtbanken
Op 13 november 2013 zijn zes rechtbanken officieel van start gegaan met een proefproject waarbij de betrokkenen inlopende strafzaken kunnen worden doorverwezen naar mediation. Staatssecretaris Teeven vertelde dat gesprekken met slachtoffers van misdrijven hem hebben geleerd dat deze inderdaad soms behoefte hebben aan contact met de dader: bijvoorbeeld om vragen te beantwoorden en om over te brengen wat de gevolgen zijn geweest van de daad. “Soms wil een slachtoffer dat meteen en soms ontstaat die behoefte pas na langere tijd. Als de dader dat ook wil en kan moeten we dat faciliteren”, aldus de staatssecretaris. De staatssecretaris voegde eraan toe dat hij en minister Opstelten zich committeren aan deze pilots: “als mediation ook op grotere schaal succesvol blijkt te zijn, dan krijgen de pilots zeker een vervolg.”
We zijn trots om uitgekozen te zijn om aan deze pilot starfrechtmediation mee te doen! Charlotte Verbraak is gecertificeerd MfN-strafrechtmediator.